PCE

15 april 2024

We zouden kunnen spreken van een crash. Begin van het jaar werden er meer dan zeven renteverlagingen verwacht door de Amerikaanse centrale bank (FED).

Die serie aan renteverlagingen zouden afgelopen maand beginnen. Maar deze voorspellingen zijn in korte tijd stevig aangepast. Steeds meer analisten stellen dat er maar een verlaging komt in 2024. En die zal wellicht pas na de Amerikaanse presidentsverkiezingen zijn. De reden hiervoor is dat de afgelopen drie maanden de inflatie gemeten aan de Consumer Price index (CPI) minder daalt dan verwacht was. Dat komt (zie FT5R-2024) vaak door eenmalige factoren.

Inflatie meten is op zichzelf gemakkelijk. Men neemt een aantal producten en kijkt van maand tot maand wat de prijsverandering is. Maar vervolgens wordt het ingewikkelder. Welke producten neemt men? De prijsontwikkeling van luxe goederen heeft weinig zin voor de gemiddelde consument. En hoe groot procentueel neemt men een product mee. De prijs van benzine is voor veel consumenten belangrijk maar voor een niet autobezitter totaal niet, alleen indirect. Een pakje boter wordt wellicht in prijs verhoogd omdat de transportkosten toenemen. Daarnaast kan men niet jarenlang hetzelfde productenpakket meten. De kosten van internet waren dertig jaar geleden niet iets dat elke consument had. Vanzelfsprekend weten de beleidsmakers bij de centrale banken dat ook. Zo heeft de FED doe zogenoemde: personal consumption expenditure price index. Oftewel de PCE. Blijkbaar moeilijker te berekenen dan de CPI wan de PCE over maart komt pas over een paar weken. In de PCE worden bepaalde elementen die de CPI verstoren op een andere manier berekend. De verwachting is dan ook dat deze lager uitvalt wat de kans weer groter maakt dat de FED de rente wel gaat verlagen meer dan een keer dit jaar. Maar kritiek is er ook op de PCE. Volgens een aantal analisten is het goochelen met cijfers om naar een conclusie te komen. Zij wijzen op drie jaar geleden toen inflatie sterk steeg. De rente echter werd niet snel verhoogd omdat volgens de FED een tijdelijk (transitory) fenomeen zou zijn. In Europa lijkt de situatie wat duidelijker. De kans is dat de Europese Centrale Bank (ECB) de rente wel een aantal keer dit jaar gaat verlagen. ECB president Christine Lagarde stelde duidelijk dat de renteveranderingen “data-dependent” is en niet “FED-dependent”.  Dus men kijkt naar de eigen cijfers en niet wat een andere centrale bank gaat doen. Maar dat is niet mogelijk. De Zweedse centrale bank (Riskbank) stelde donderdag dat een mogelijke renteverlaging in mei afhankelijk kan zijn van wat andere centrale banken doen. Daar zit een logica in. Immers een verlaging kan ervoor zorgen dat de munt die zij uitgeeft verzwakt. Beleggers kiezen immers voor hogere rendementen. En een lagere koers van bijvoorbeeld de Zweedse kroon zorgt voor import inflatie. Dat betekent dat juist een verlaging voor meer inflatie kan zorgen. Beter is dan om gewoon even niets te doen zolang de economische groei niet in gevaar komt. Want dan moet er wel worden verlaagd.